zondag 24 februari 2002

Inez van Dullemen - Maria Sibylla



Ik leende een boek van mijn moeder over de 17e euwse schilderes: Maria Sibylla Merian. Het boek heet Maria Sibylla met alsndertitel Een ongebruikelijke passie. Geschreven door Inez van Dullemen.

Opgelet: dit is een absolute aanrader!!

Omdat de achterflap van het boek de plot al zo'n beetje verklapt, hoef ik me niet druk te maken om verklappers...

Het boek bestaat uit drie delen. In het eerste deel maken we kennis met deleine Sibylla. Ze is als klein kind al zeer geïnteresseerd in 'de natuur' en dan met name in insecten. In die tijd werden insecten gezien als schepsels van de duivel, dus haar interesse was zeker verdacht. We volgen haar als ze trouwt met een vrouwengek, twee dochters krijgt en zich probeert te ontworstelen van haar huisvrouwenbestaan door een schooltje te beginnen om jonge dames te leren aquarelleren. Haar huwelijk loopt na ongeveer 20 (!) jaar op de klippen als ze besluit te vluchten naar Friesland, waar haar broer in ingetreden bij de labadisten (de volgelingen van Jean de Labadie, een sekte-achtige groep die door totale afzondering en volledige overgave aan God, het geluk trachtten te vinden). Ze neemt haar beide dochters mee.

Prachtig is beschreven hoe ze zichzelf dreigt kwijt te raken, de inkapseling en hersenspoeling van zo'n sekte gaf me de rillingen. Na een aantal jaren beseft ze dat ze alwEEr de touwtjes van haar leven uit handen heeft gegeven, dit keer niet aan een echtgenoot, maar aan een sekteleider. Ze besluit met haar dochters Friesland te verlaten en zich in Amsterdam te vestigen. Daar begint ze wederom een schilderschool. Toch blijft de roep van met name de exotische vlinders haar lokken. Aan het eind van deel 1 scheept ze in om naar Suriname te varen, met haar jongste dochter Dorothea.

Deel 2 is een vervlechting van het verhaal van Sibylla en dat van Kwasiba. Kwasiba is een meisje uit Afrika, gekaapt door de slavenhandelaren en verscheept naar Suriname, waar ze op een suikerplantage te werk wordt gesteld. We volgen de net zwangere Kwasiba op haar tocht dwars door Afrika, de zeereis in het ruim van het slavenschip, en het leven op de plantage. Ondertussen is Sibylla aangekomen in Paramaribo, maar daar vindt ze niet de vlinder waarvoor ze speciaal kwam. Ze besluit dan ook het binnenland in te gaan en komt terecht op de plantage waar Kwasiba net haar zoontje ter wereld heeft gebracht. Terwijl Sibylla zich aan de vlinders en andere insecten
wijdt, sterft het zoontje van Kwasiba. Sibylla helpt het begraven. Als Kwasiba de zin van het leven zonder haar enige link met Afrika (haar zoontje) niet meer inziet en zelfmoord probeert te plegen, wordt ze door haar eigenaar streng gestraft. Sibylla koopt haar en neemt haar mee nog verder de jungle in, steeds maar op zoek naar die éne vlinder.

Over deel drie vertel ik hier niets, dat zou het verhaal bederven.

Ik vond het een geweldig boek. Allereerst trok het plaatje op de voorkant (een bananenbloem, een schilderij van Maria Sibylla Merian) me enorm aan, als bioloog zie ik dat ze veel oog heeft gehad voor de juiste details van deze plant... ook de rupsen en vlinders die in het boek zo'n belangrijke rol spelen, staan op het plaatje. Het verhaal werd om en om vanuit de verschillende karakters beschouwd, en een alwetende verteller reeg het geheel aan elkaar.

Met name Sibylla is goed uitgewerkt als personage, maar ook Kwasiba en de jongste dochter van Sibylla, Dorothea komen voldoende aan bod. De tegenstelling tussen de levens van de steeds wereldvreemder wordende Sibylla, haar dochter Dorothea maar vooral ook het in een hondenleven veranderende bestaan van Kwasiba is prachtig beschreven. Sibylla wordt eigenlijk een beetje beschreven als een rups die een vlinder wordt, maar helaas wel een naar beessie.

Schrijnend is dat Sibylla de vrijheid die ze haar dochters toestaat, niet van toepassing verklaart op Kwasiba, terwijl ze voor haar toch voor mijn gevoel wel genegenheid voelde. Kennelijk was de gedachte aan een zwart, vrij mens voor haar te ongewoon.

Jammer vond ik dat er een epiloog aan het boek toegevoegd is, waarin uit de doeken wordt gedaan hoe het de verschillende personen vergaan is. Dat plaatst alles wel in het juiste perspectief, maar staat dromen over 'hoe ging het verder' niet toe.

Nou ja, eigenlijk moeten je het zelf maar lezen, dit is immers 'maar een mening'.

donderdag 21 februari 2002

Herbjorg Wassmo - De stille kamer



Heb vanmorgen vroeg deel 2 van de Tora-trilogie uitgelezen (ik lag eerst tot diep in de nacht te lezen, ben toen Even gaan slapen, heb vanmorgen de laatste 40 blz. gelezen.

Zonder verklappers: ik ben verpletterd! De doos met tissues is aanmerkelijk leger. Och, och, wat een eenzaamheid en ellende. Ik hoop dat Tora in deel 3 goed WRAAK kan nemen! Wassmo kan het me niet aandoen om deel 3 op een gelijke manier te laten aflopen, dan schiet ik in een depressie, denk ik... ik wacht dus nog even met het lezen daarvan, dit soort boeken moet je niet te vlak achter elkaar lezen, is niet goed voor de huisgenoten!

zondag 17 februari 2002

Rosita Steenbeek - Schimmenrijk



Van Schimmenrijk was ik niet onder de indruk. Om dat goed te kunnen weergeven gebruik ik een aantal verklappers, dus als je het boek nog zou willen lezen, nu stoppen...

v

e

r

k

l

a

p

p

e

r

Het boek heeft een heleboel potentieel mooie dingen:
* het onbegrip van de achtergelaten geliefde na een zelfmoord. Die worstelt met schuldgevoelens: 'Wat heb ik verkeerd gedaan, waarom heb ik het niet zien aankomen?' Jammer dat dit mooie thema aan het eind toch lijkt teniet gedaan te gaan worden, door de verklaring van Antero over de dood van Lorenzo.
* vriendschap: Lisa geeft Heleen steun in haar laatste maanden. Ach, wat een opoffering :-(, dacht ik. Niet dus! Deze steun kwam juist erg zelfzuchtig van Lisa over, ze gebruikt Heleen om in het reine te komen met de dood van Lorenzo, niet om haar te helpen!

Waar ik mij ook over verbaasde was het gemak waarmee Lisa door Antero en Angela meegenomen wordt op hun rooftochten. En dat terwijl Antero vaak genoeg gezeten heeft (die dag daarvoor nog, doordat hij een vreemde meenam).

De personages worden amper uitgewerkt. De karakters blijven heel vlak.

En verder vond ik de relatie tussen Lisa en Lorenzo vreselijk. Wat een geobsedeerd stel. Het lijkt allemaal solidariteit, steun uit te stralen: nee, schat, ga vooral naar Nederland voor je tentoonstelling. Maar ook: zij heeft een vriendin uit Nederland over, hij wil haar niet laten gaan: en dus blijft ze (natuurlijk!). Rillingen.

En dan die kus met Dionigi:
Hij glimlacht, kust haar op haar lippen. Dan kussen ze ineens echt.

Wat nou, echt kussen. Is een kus op je lippen dan niet echt?!?

Toch vond ik het geen tijdsverspilling en dat kwam met name door de beschrijvingen van de tombes. Ik ga zeker een keer op zoek naar een platenboek daarvan!

dinsdag 12 februari 2002

Herbjorg Wassmo - Het boek Benjamin



Heb gisterenavond Benjamin (deel 2 van de Dina-trilogie) uitgelezen. Ik zal proberen, zonder verklappers, mijn indrukken van dit boek weer te geven. Ik was enorm onder de indruk van Dina, en begon dus aan Benjamin met hooggespannen verwachtingen.

Helaas kon de hoofdfiguur Benjamin, zoon van Dina, mij niet zo boeien als Dina zelf. Wellicht komt dat doordat ik mij niet zo goed kon vereenzelvigen met de man in kwestie: die is namelijk totaal geschift!

Wat ik zeker weet is dat ik de beschrijvingen van de seksscenes over het algemeen vreselijk vond, hoewel ik daar bij Dina geen last van had. Ik werd gehinderd door een gevoel dat het bij Benjamin geen seks maar porno is? Rillingen...

De eerste tig-honderd pagina's las ik dan ook vooral om de schitterende beschrijvingen van het studentenleven in het Kopenhagen van halverwege de 19e eeuw. Waarbij moet worden opgemerkt dat het studentenleven hier en daar (akelige) parallellen heeft met hoe er hier (in Utrecht) door sommige studenten tekeer gegaan wordt.

Gisteravond echter, was ik toe aan de laatste honderd bladzijdes en zowaar: ineens werd ik gegrepen door een voor mij totaal onverwachte wending van het verhaal. Helaas is het einde weer errug voorspelbaar...

Conclusie: zeer gemengde gevoelens! Ik wacht dan ook nog maar even met deel 3. Eerst nog deel 2 van Tora uitlezen.