zondag 2 februari 2003

Kader Abdolah - Spijkerschrift



Vanmiddag uitgelezen. Ik schreef vorig jaar al twee maal, naar aanleiding van 'de reis van de lege flessen' en 'Een tuin in de zee', zeer lovend over Kader Abdolah.

In korte, heldere zinnen komen de personen tot leven. In Spijkerschrift beschrijft hij het leven van zijn (eigen?) doofstomme vader. Hoe hem door zijn oom schrijven geleerd wordt, in een eigen bedacht 'Spijkerschrift'. Hoe hij toch 'aan de vrouw komt'. Hoe hij leunt op zijn zoon Ismaiel, en zijn zoon ook op hem. De poging van Ismaiel (alter ego van Kader?) om zich alleen te baseren op de 'geschriften' van zijn vader, om zo diens leven in alle onschuld en onwetendheid te kunnen beschrijven, prachtig! Dat hij niet om de politieke situatie heen kan, eerst met de sjah Reza Khan, diens zoon en de omwenteling, niet als een rode revolutie, maar het naar de macht grijpen van Khomeini en de zijnen, versterkt het beeld van zijn vader alleen maar.

Mooi verbindt Abdolah ook de Nederlandse en Perzische literatuur, door het gebruik van gedichten uit beide talen.

Het voelt ook alsof hij het boek al pratende geschreven heeft, zo schrijft hij bijvoorbeeld: 'Damawand is de hoogste en moeilijkst te beklimmen berg van Perziƫ. Men noemt hem het dak van het land. Ik weet niet meer uit mijn hoofd of hij nu 5678 meter, of 5876 meter hoog is.'

De beschrijvingen van het landschap daar, de zonsopgangen en -ondergangen, zucht, wat prachtig. Die komen zo uit een reisbrochure!

Ik heb vroeger met een Iraanse vluchteling in huis gewoond (Hamid), hij kon het niet over zijn lippen krijgen om te praten over de situatie in zijn thuisland, over wat hem gebeurd was, maar het feit dat ik hem ken maakt dat wat KA schrijft, het gezicht van Hamid krijgt. Had ik dit boek maar 15 jaar eerder mogen lezen...

Jammer, het is uit...

Geen opmerkingen: