donderdag 11 december 2003

Carol Shields - De republiek der liefde



Het verhaal
Tom, presentator van een nachtradioprogramma, is net voor de derde keer gescheiden en probeert zijn leven weer op orde te krijgen. Hilarische beschrijvingen van de 'Newly Singles Club' waar hij naartoe gaat. Natuurlijk komt, volgens zijn omgeving, het probleem van zijn mislukte huwelijken, uit zijn verleden: hij is als proefkonijn op een huishoudschool (baby-verzorging) gebruikt en heeft dus 27 moeders.

Fay, onderzoekster van meerminnen in een folkoristisch centrum, is ook net weer alleen, haar derde relatie is op de klippen gelopen. Bij haar wordt de schuld op het o-zo-gelukkige huwelijk van haar ouders geschoven. Waarom lukt het haar maar niet om zo'n perfecte relatie op te bouwen?

Halverwege het boek ontmoeten Tom en Fay elkaar: inslaande bliksem. Zullen ze het samen redden? Kanhet wel, een 'simpele' presentator en een geleerde? Klinkt als een doorsnee-keukenromannetje. Maar niets is minder waar. Het is allemaal fantastisch uitgewerkt. Zo lopen de verhalen los maar parallel tot precies de helft van het boek, tot de eerste ontmoeting van Fay en Tom. Daarna worden hun levens verweven, maar blijft de structuur van de roman overeind door telkens vanuit Fay en daarna vanuit Tom te vertellen wat er gebeurt.

Het is een echte Shields, over gewone mensen: Met hun gewone problemen (rotweer, bus die te laat komt, werk, de lege vrijdagavonden als je net uit elkaar bent, de lieve vrienden die je dan ineens en masse uitnodigen om toch maar vooral langs te komen, en dat je dat dan ook doet omdat je anders alleen in dat huis lege bent). Met hun bijzondere hobby's (zoals Shields ook vaker gebruikt): de meerminnen van Fay, waaraan ze de meest waanzinnige theoriën ophangt (die ze bijna zelf gaat geloven) en het idiote gehang aan die Newly Singles Club van Tom.De ex-en en hun gewoonten waar je eerst zo dol op was, maar die je later gaat haten.Fay en Tom hebben wel een niet-doorsnee achtergrond: de doodknuffel-ouders van Fay met o zo veel ruimte voor hun kinderen (maar ondertussen!) en de klepzieke moeder van Tom (die bij elke vrouwennaam alweer een nieuwe echtgenote door de kerk ziet lopen).

Ik zal eerlijk toegeven, ik deed iets wat ik nooit doe! Vlak voor het einde moest ik gewoon even spieken hoe het afliep. Ik kon het niet langer houden: krijgen ze elkaar nou of niet? Voor degenen die dit lazen een weet, voor anderen een vraag! My lips are sealed :-)

Ja, dit was weer een heerlijk boek van Carol Shields!

dinsdag 9 december 2003

Rascha Peper - Wie scheep gaat



Naast Bernlef las ik deze week EIndelijk Rascha Peper uit. Wie scheep gaat, heet haar meest recente roman.

Wie scheep gaat, moet varen, zo luidt het gezegde eigenlijk. Met andere woorden: als je ergens aan begint, kun je niet zonder meer stoppen. Dat klopt wel heel letterlijk voor Hanna, die met het scheepje waarop ze een pleziertochtje met haar Kaapverdiaanse minnaar maakt, vergaat voor de Afrikaanse kust. En in de minder letterlijke zin voor de mensen om Hanna heen:
- Haar gewezen partner, Gerard, de wat weltfremde onderzoeker die voor een grootscheeps onderzoek naar oceaanstromingen duizenden eendjes over de wereldzeeën laat zwerven. Tussen de verschillende delen door, leven we met een aantal van de eendjes mee.
- Diens ooit beste vriend Robin, woor wie Hanna Gerard aan de kant zette, de diepzeeduiker, die zich ten doel heeft gesteld het lijk van Hanna uit het gezonken scheepje te bergen.
- Alphons LeCoultre, de vader van Hanna, de kleermaker in ruste, die het pakken maken maar niet kan laten. En die 's avonds alle door hem gekende gestorvenen groet voor hij gaat slapen.
- Het nichtje van Hanna, de puber Emma, die verliefd is op Robin, maar eigenlijk ook wel weet dat dat zinloos is. Met enorm truttige ouders.

Maar die 'vieze man', die huizen binnendringt om zich af te trekken in het schone ondergoed van de vrouwe des huizes, wat heeft die er nou allemaal mee te maken? Dat hij niet kan stoppen met deze gewoonte klopt wel met het spreekwoord, maar wat heeft hij met Hanna en haar familie te maken?

Ja, het was weer een mooi boek. Eigenlijk had ik wat meer tijd moeten maken en het dus niet in één ruk uit te lezen, maar ja: wie scheep gaat, moet varen!

maandag 8 december 2003

J. Bernlef - Hersenschimmen



Dit stralende winterweekeinde las ik tussen de vele strandwandelingen langs de Walcherse kust Hersenschimmen van Bernlef. Wat een prachtig boekje! En hoe beklemmend! Gelukkig lag er geen sneeuw, anders had ik me denk ik erg geïdentificeerd met Maarten de Klein, de hoofdpersoon.

Ik was al direct geïntrigeerd door het motto:
'A touching dream to shich we all are lulled but wake from separately.'

Ik had dat opgevat als zijnde de droom van het idee dat je iemand goed kent als je er 40 jaar mee samenleeft. Hoe goed kennen Maarten en Vera elkaar nu eigenlijk? En dat hij niet dement wordt stond voor mij als een paal boven water, zo snel gaat dat toch niet. Maar wat is er dan wel aan de hand? Een virus of zo? Ik was dan ook wel een beetje teleurgesteld dat aan het einde van het boekje er noch licht op de oorzaak, noch een bevredigend herstel plaats vond. Bij thuiskomst las ik hierover op internet en begreep toen dat ik de oplossing daarvoor helemaal niet mocht verwachten!.

Ik las het boekje dus niet als een verhaal over dementie. Ik meer als een soort van tja... hoe moet ik het noemen... medische thriller??

Mooi uitgewerkt ook de taalverwarring. Eerste valt het Maarten helemaal niet op als er iemand Engels spreekt, hij en Vera blijven vaak nog uren Engels spreken als de gasten weg zijn. Daarna wordt het in de tekst vermeld dat het hem opvalt dat er Engels gesproken wordt en aan het einde worden de Engelse woorden ook in het Engels opgeschreven. En is het zelfs niet meer duidelijk of Maarten überhaupt begrijpt wat er bedoeld wordt.

Dat ik dit nou toch niet eerder gelezen heb, zonde, zonde, zonde!