maandag 25 oktober 2010

David Trueba - De kunst van verliezen



Het verhaal
Leandro begint aan het begin van het boek de grip op zijn bestaan al kwijt te raken: was hij ooit een redelijk talentvol pianist, nu heeft hij een kwijnende lespraktijk, en met zijn vrouw heeft hij een liefdevolle maar afstandelijke relatie. Op een dag besluit hij een bordeel te bezoeken. Daar leert hij Osembe kennen, een Nigeriaanse prostituee die onder de naam Valentina haar beroep uitoefent. Leandro is direct bezeten van haar. Hij geeft al zijn geld aan bezoekjes aan het bordeel uit, en daarna nog meer, totdat hij zelfs zijn huis in een omgekeerde hypotheek aan de bank weggeeft. Ondertussen wordt zijn vrouw ernstig ziek. Maar terwijl zij aftakelt en Leandro haar toegewijd verzorgt, blijft zijn verslaving aan Osembe een aanslag op zijn portemonnee. Tot de wal het schip keert.

Lorenzo, zijn zoon, is ook al niet al te gelukkig. Zijn vrouw is nog maar net bij hem weggegaan om haar baas te volgen als hij erachter komt dat hij belazerd is door zijn beste vriend en zakenpartner. Hijzelf is daaraan failliet gegaan, terwijl de zakenpartner door deze oplichting onbekommerd door kan met zijn leven. Dat laatste drijft Lorenzo tot een onbezonnen daad: hij vermoordt de zakenpartner. De eerste dagen na de moord is hij bang ontdekt te worden, daarna is hij vooral bezig om zijn leven weer een beetje op orde te krijgen: hij probeert een relatie aan te knopen met het zeer gelovige illegale Ecuadoraanse kindermeisje van de bovenburen, en met en vage kennis van haar begint hij een klusjesbedrijf. Dat kan natuurlijk niet lang goed gaan. En zo verliest ook hij (bijna) alles.

De dochter van Lorenzo, Sylvia, is een zestienjarige scholiere. Ze is, zoals het een pubermeisje van die leeftijd betaamt, erg bezig met de gedachte aan de eerste seks: met wie zal ze die hebben, wanneer en hoe zal het zijn. Ze heeft haar oog laten vallen op klasgenoot Dani, maar dan wordt ze aangereden door een jonge voetballer van de Madrileense voetbalclub, Ariel. Bij de aanrijding breekt ze haar been. Omdat Ariel zich haar lot aantrekt en haar na het ongeluk blijft opzoeken, wordt hij en niet Dani haar eerste minnaar. Die liefde kan niet openlijk beleden worden: een beroemde voetballer met een minderjarig meisje?? En dus gaat Sylvia een dubbelleven leiden: overdags een gewone scholier en 's avonds en in het weekend de vriendin van Ariel. Sylvia verliest op deze manier haar onschuld, haar jeugd, haar vrienden, het vermogen om met de liefde en seks te experimenteren met een leeftijdsgenoot.

De vierde persoon in het boek is Ariel. Hij is in Argentinië een gevierd voetballer en komt met grote verwachtingen naar Madrid. Het is een jonge jongen (20 jaar) die erg afhankelijk is van anderen: zijn oude coach, zijn broer, de eigenaar van de club. Het zijn deze mensen die beslissingen voor hem nemen. Hij is dan ook dolblij dat zijn broer met hem mee komt naar Spanje. Maar al snel wordt zijn broer door de club teruggestuurd naar Argentinië, om een schandaal te voorkomen. Hij sluit een soort van vriendschap met een journalist, de Schorre. Maar alleen blijkt Ariel de druk van pers en publiek niet aan te kunnen. En zo verliest Ariel de lol in voetbal en wordt het een opgedragen taak in plaats van een droombaan. Ook op het gebied van de liefde zijn het vooral anderen die voor hem beslissingen nemen: zijn broer, vrouwen die zich aanbieden, teamgenoten, Sylvia: het lijkt wel alsof ook hier hem alles overkomt in plaats van dat hij er bewust in opereert.

Aan het eind van het boek zijn ze alle vier meesters geworden in verliezen. En worden Leandro, Lorenzo en Sylvia op elkaar teruggeworpen. Maar of dit fysieke samenbrengen zich zal uitbetalen in ook een mentale samenkomst, lijkt zeer onwaarschijnlijk.

Als ik dit zo opschrijf, klinkt het allemaal weer interessant. En dat was het ook best hoor, begrijp me niet verkeerd. Maar o-o-o wat was er weinig ontwikkeling in de roman! Steeds weer opnieuw gaat Leandro naar Osembe, waar steeds opnieuw tot in de details wordt beschreven wat er gebeurt. Steeds opnieuw gaat Ariel voetballen en wordt tot in de details elke actie op het veld beschreven. Enzovoorts, enzovoorts. Ook de personages ondergaan verrassend weinig ontwikkeling, en ook worden hun karakters door Trueba erg weinig uitgediept. En hoewel er prachtige en ontroerende passages in zitten en Trueba een vlotte pen hanteert, was ik toch net iets te blij toen ik het einde had gehaald. Daarom: drie sterren.

zondag 17 oktober 2010

Haruki Murakami - Hard-boiled Wonderland en het einde van de wereld



Deze roman van Murakami bevat twee verhalen die om en om aan bod komen.

In het ene verhaal stapt een jonge man in een bijzondere lift. Hij is een Calcutec, op weg naar een nieuwe opdracht. Hierbij moet hij informatie van een oude man, een wetenschapper, 'wassen' en 'schudden', een ingewikkeld neurofysiologisch proces dat door niet veel mensen kan worden uitgevoerd.
Bovengekomen wacht op hem een aantrekkelijke jonge vrouw, die de kleindochter blijkt te zijn van de wetenschapper. Zij brengt hem door een onderaards gangenstelsel naar haar grootvader. Het gangenstelsel wordt onveilig gemaakt door Hekelingen, die zeer waarschijnlijk samenspannen met de Semiotecs tegen de Calcutecs.
Dat de opdracht de jonge Calcutec in gevaar brengt, blijkt al snel als hij bij terugkeer in zijn eigen appartement aangevallen wordt...

In het andere verhaal is een jonge man in een vreemde stad aangekomen om daar Droomlezer te worden. Elke nacht gaat hij naar de bibliotheek om daar uit hele rijen dierenschedels dromen te lezen. Hij wordt daarbij bijgestaan door de bibliothecaresse.
Hij woont samen met een aantal oude mannen in een soort appartementencomplex. Zij doen onduidelijke dingen als een heel goot gat graven vlak voor het gebouw waar ze wonen.
De jonge man heeft bij het betreden van de stad zijn schaduw achter moeten laten bij de poort. Pas als die gestorven is, zal de man echt tot de stedelingen gaan behoren. Maar wil hij dat eigenlijk wel?

Aan het eind van het boek wordt duidelijk wat de twee verhalen met elkaar van doen hebben.

Natuurlijk is ook deze roman van Murakami weer geweldig, lees mijn andere besprekingen en je weet wat je krijgt. En toch sta ik iedere keer weer versteld: hoewel Murakami zichzelf steeds van dezelfde ingrediënten bedient, is het resultaat telkens weer uniek! Een grote genietfactor!

Hester Carvalho - De Liefhebber



Het verhaal
Morris Haasbroek is een boekhandelaar ergens in Amsterdam. Geen gestudeerde jongen, maar iemand die heel handig in weet te spelen op de wensen van zijn klanten door bijvoorbeeld de recensies uit zijn hoofd te leren. Hij woont samen met zijn Amerikaanse vriendin op een bovenverdieping, gehuurd van zijn moeder. Zijn leven ziet er goed uit.

Op een dag brengt een 'vriend' hem in contact met crack. En zoals dat gaat met die drugs, is hij na één keer crack roken verslaafd. Zijn zo netjes opgebouwde bestaan laat hij daarna als zand door zijn vingers glippen: alles draait om scoren. Zijn baan verliest hij nadat is uitgekomen dat hij geld uit de kluis jat, zijn huis verliest hij nadat hij alle meubels verkocht heeft, gas, water en licht afgesloten zijn en hij de huur niet meer kan betalen.

Dan komt een van zijn dealers met de oplossing: hij kan drugskoerier worden. Met zijn nette uitstraling kan hij prima doorgaan voor een rijke blanke toerist. Zo gezegd, zo gedaan. Maar dan wordt hij op Guadeloupe betrapt en belandt hij in de gevangenis. Hier kickt hij af en zo lijkt het erop dat hij nadat hij zijn straf uitgezeten heeft, met een schone lei kan beginnen. Lijkt.

In het begin had ik een beetje een gevoel van: wat moet ik hiermee? De korte zinnen, het dubbele perspectief (wat enkel perspectief in verschillende tijden blijkt te zijn), het bracht mij in de war. Maar toen ik dat doorhad, las ik bibberend door. Wat is de grens tussen een min of meer gewoon leven en een leven dat beheerst wordt door drugs toch smal. Mooi!

Naschrift: hier vind je een kort interview met de schrijfster.

zondag 10 oktober 2010

Mirjam Oldenhave - Mees Kees in de gloria



Eindelijk weer eens een mooi kinderboekenweekgeschenk!

Mees Kees is de meester van groep 6. Eigenlijk klopt dat niet eens, want hij is nog maar een stagiaire. Maar wat voor een stagiaire! Hij is dan ook mateloos populair bij de kinderen uit zijn klas. Zo ook bij Tobias.
Sinds zijn vader is overleden, komt zijn moeder haar bed niet meer uit. Hoe moet dat nou met de 10-minuut-gesprekken die Mees Kees binnenkort met alle ouders wil houden?

J.D. Salinger - The catcher in the rye



Deze klassieker bleek ik, o foei!, nooit eerder gelezen te hebben. Op de een of andere manier dacht ik altijd dat ik dat wel had gedaan. Gelukkig heb ik de schade meer dan goed kunnen maken!

Het verhaal
De 16-jarige Holden Caulfield is aan het begin van de roman voor de zoveelste keer van school gestuurd. In de dagen tussen het besluit van de school en zijn gang naar huis krijgt hij ruzie met zijn kamergenoot. Dat doet hem besluiten alvast naar New York af te reizen. Langzamerhand kom je meer te weten over Holden: dat hij een broer heeft die als scenarioschrijver een dikke duit verdient in Hollywood. Holden baalt dat DB (zo heet de broer) zijn gewone schrijverij voor de big bucks in heeft geruild. Dat zijn andere broertje, Allie, gestorven is aan kanker toen Holden 13 was. Omdat Holden dol was op Allie heeft dit Holden veel pijn gedaan. Dat hij nog een klein zusje heeft, Phoebe. Die is op het moment dat Holden van school wordt getrapt 10 jaar. Dat dit niet de eerste keer is dat hij van school wordt gestuurd. Dat het geen etter is: de leerkrachten die ten tonele worden gevoerd, hebben het goed met hem voor en maken zich sterk voor hem.

In New York moet Holden drie dagen zien door te komen. Hij drinkt eens wat hier, gaat eens met een ex-vriendinnetje naar een show, bestelt een meisje. Vergis je niet, dit klinkt allemaal heel volwassen, maar Holden is nog maar 16. Zijn avonturen zijn die van een zeer verwarde puber.

Zo'n boekje om een heleboel keer te herlezen.

Mark Haddon - Een akkefietje



Het zal je maar gebeuren. Word je eerst met pensioen gestuurd, weet je je dagen net weer een beetje te vullen met het bouwen van een tuinhuisje waar je straks echt kunt gaan genieten van al die vrije tijd, loopt je leven compleet in de soep:
- je vrouw krijgt een verhouding met een van je oud-collega's
- je dochter wil gaan trouwen met een voor haar totaal ongeschikte man
- je zoon probeert vooral in de kast te blijven (wat niet zo goed lukt)
en dan vind je ook nog een raar plekje op je huid, waarvan je zeker weet dat het kanker is en je dus dood zult gaan.
Als je dan niet knettergek wordt...

Zie daar de ingrediënten van Een akkefietje (originele titel A spot of bother).

Heerlijk leesvoer weer: hilarisch, goed geschreven, maar minder ontroerend dan The curious incident of the dog in the night time. Daarom: drie sterren.